Om complexe bouwkundige onderzoeken toegankelijker te maken, ontwikkelde Peutz het interactieve platform Peutz3D.nl. In deze online 3d-omgeving kunnen gebruikers zelf door toekomstige bouwprojecten navigeren en verschillende onderzoeksresultaten verkennen, zoals windklimaat en bezonning. Aan de hand van twee recente voorbeelden wordt duidelijk hoe veelzijdig deze visualisatietool is.

Doorgaans worden resultaten van simulaties aan gebouwen in 3D vastgelegd in 2D-afbeeldingen. Bij grote of complexe situaties worden de onderzoeksresultaten verdeeld over meerdere afbeeldingen of aanzichten, wat de toegankelijkheid niet altijd bevordert. Daarom heeft Peutz in 2023 Peutz3D.nl ontwikkeld. Het komt daarmee de behoefte van opdrachtgevers, zoals projectontwikkelaars en gemeentes, tegemoet om op een eenvoudige manier informatie over toekomstige bebouwing met stakeholders en omwonenden te delen.
Door de invoering van de Omgevingswet vorig jaar en de daardoor toegenomen burgerparticipatie bij bouwplannen, is de behoefte aan laagdrempelige visualisaties versterkt. Peutz3D.nl is een interactieve omgeving waarin onderzoeksresultaten online gevisualiseerd worden. De gebruiker kan rondkijken in het model en kiezen welke berekende parameters zichtbaar zijn. Je kunt eenvoudig inzoomen op specifieke woningen of een bepaald gebied. Inmiddels zijn naast projecten op het gebied van windklimaat- en bezonningsonderzoek ook de vakgebieden bouwfysica, akoestiek en industrie toegevoegd. In de nabije toekomst zal dit verder worden uitgebouwd met interactieve diensten.
Als voorbeeld zoomen we in op de ontwikkeling van de Jumbo aan het Buikslotermeerplein en het Stedelijk museum in Amsterdam. Het plein wordt herontwikkeld. Verdeeld over verschillende deelprojecten worden circa 2.750 woningen gerealiseerd. Daarnaast is er ruimte voor onder andere horeca, sport en cultuur. Tevens onderdeel van de herontwikkeling is de Jumbo-locatie.

Boven de vernieuwde Jumbo wordt een groot aantal woningen gebouwd. In verband met de bouwhoogte van de woontorens is de ontwikkelaar verplicht een windklimaat- en bezonningsonderzoek te laten uitvoeren. Aangezien er in de toekomst meer nieuwbouw en hoogbouw zal worden gerealiseerd in het gebied, is de toekomstige omgeving ook meegenomen in het onderzoek. Het windklimaat kan volgens de norm NEN 8100 inzichtelijk gemaakt worden met windtunnelonderzoek, of met rekenkundige simulaties met Computational Fluid Dynamics (CFD).

Peutz heeft faciliteiten voor beide onderzoeksmethoden en koos hier voor een rekenkundig onderzoek. De toekomstige situatie is in een 3D-computermodel nagebootst.
Omdat ook de omgeving bepalend is voor het windklimaat, is deze meegenomen in een gebied van 1.500 bij 1.500 meter. Het effect van de ligging in de stad is verder tot 6 km afstand meegenomen aan de hand van een specifiek voor deze locatie berekende windroos. Hiervoor is gebruikgemaakt van de KNMI-rekentool van de Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 6097. In de CFD-software OpenFoam zijn bij twaalf windrichtingen de luchtstromingen rond de gebouwen en begroeiing doorgerekend. Het windklimaat wordt beoordeeld aan de hand van de hinderkans en de gevaarkans volgens de norm NEN 8100. Het rekenmodel is ook gebruikt om het effect van realisatie van het plan op de bezonning van de omgeving door te rekenen. Aan de hand van geprojecteerde kleuren wordt de bezonningsduur in de nieuwe situatie vergeleken met de situatie zonder deze ontwikkeling. Ook wordt de schaduwval voor de gekozen datum live weergegeven. Het tijdstip is instelbaar en de dagcyclus kan als animatie worden afgespeeld.
Het Stedelijk Museum in Amsterdam is voornemens om beelden te plaatsen in de entreehal. Hoewel het in eerste instantie om lichtongevoelige kunst gaat, heeft het museum toch gevraagd de daglichttoetreding en de mogelijke zonbelasting in kaart te brengen. Zo kan bepaald worden op welke plekken en hoe lang de kunst geëxposeerd kan worden zonder dat de objecten verkleuren.

De te verwachten lichtdoses zijn berekend op basis van IWEC-data voor Amsterdam. Hierbij is een uur-voor-uurbeschrijving van de lichtintensiteit gemaakt, met de hemelkoepel verdeeld in 145 zogeheten Tregenza patches. Deze methode is gebaseerd op de diffuse en directe straling zoals gemeten op het meteostation, dus inclusief de bijdrage van de zon.

De hemelkoepels worden gecombineerd met berekeningen door de software Radiance, om de overdrachtsfactor tussen de patches en het interessegebied in het museum te bepalen. De hoeveelheid daglicht per maand of jaar wordt bepaald door de bijdragen van de betreffende uren op te tellen.
Ook de directe blootstelling aan zonlicht wordt inzichtelijk gemaakt. Aangezien nog niet vaststaat waar de kunstwerken in de hal worden geplaatst en wat hun vorm zal zijn, is de hoeveelheid licht op de vloer, de wanden van de hal en ellipsvormige rekenvlakken berekend. De ellipsvormige vlakken houden daarbij het licht niet tegen. Met deze vorm is het mogelijk de maximaal te verwachten lichtdoses of zonuren op een plek te bepalen, onafhankelijk van waar het meeste licht vandaan komt.
De grote luifel zorgt voor voldoende schaduw bij hoge zonnestanden, waardoor er tijdens de zomermaanden minder blootstelling plaatsvindt dan in het voor- en najaar.
Heeft u vragen over peutz3d, neem dan contact op met een van onze adviseurs.
Om je zo goed mogelijk van dienst te zijn, maken we gebruik van cookies. Hiermee slaan we informatie op of openen we gegevens op je apparaat. Met jouw toestemming kunnen we bijvoorbeeld anonieme statistieken verzamelen over het gebruik van onze site.
Als je liever geen toestemming geeft of je voorkeuren later aanpast, is dat helemaal oké. Houd er dan wel rekening mee dat sommige onderdelen van de site mogelijk minder goed werken.