Een slechte akoestiek ontgaat niemand

08-02-2021

Een klant was benieuwd of zij onze adviezen die leiden tot een betere akoestiek en spraakverstaanbaarheid ook zelf kunnen horen, beleven en beoordelen? Dat was in dit geval eenvoudig te realiseren, omdat het twee identieke akoestische ruimtes betrof. We hebben in één ruimte verbetering doorgevoerd en de andere ruimte gelaten zoals die was. Een ideale kans om zelf het verschil te beoordelen.  

De ALcons-methode van Victor Peutz

Het is belangrijk om een spraakverstaanbaarheidstest nauwkeurig en betrouwbaar uit te voeren, zodat subjectieve ervaringen op een objectieve manier beoordeeld kunnen worden. Iedereen hoort en ervaart geluid namelijk anders. Als we simpelweg kijken naar spraak(geluid) en hoe zich dat gedraagt in een ruimte, dan volstaat de zogenaamde STI-meting (Speech Transmission Index). Deze meting houdt echter geen rekening met de vaardigheid van de spreker en (taal)kennis van de toehoorder. Dit zijn belangrijke parameters die de verstaanbaarheid beïnvloeden. Victor Peutz, de grondlegger van ons adviesbureau, heeft daarom de ALcons-methode bedacht. Klik hier voor meer informatie over deze methode (het artikel opent zich in een nieuw venster).

Subjectieve en objectieve metingen

Om de ruimte aan te passen hebben we zowel subjectieve (Alcons) als objectieve (STI) metingen uitgevoerd:

Objectief

  • Metingen aan de nagalmtijd en eventueel aanwezige fluttereffecten (galm of echo).
  • STI-metingen1 aan de spraakverstaanbaarheid.

Subjectief

  • Vragenlijst opgesteld waarin het luisterpanel een waardering van de akoestiek aan moest geven.
  • De ALcons-methode1 metingen met (nonsens)woordlijsten aan de spraakverstaanbaarheid uitgevoerd, voorafgegaan door een referentiebepaling van het gehoor van elk panellid om het vaardigheidsverschil van ieder panellid in onze berekeningen te corrigeren.

Slechte versus goede akoestiek

Uit ons onderzoek en metingen bleek dat de nagalmtijd iets te lang was in de ruimtes. Op basis van deze uitkomst hebben we een ruimte akoestisch verbeterd door het aanbrengen van geluidabsorberende materialen, waardoor de nagalmtijd de juiste waarde had. Vervolgens hebben medewerkers van de opdrachtgever gefungeerd als luisterpanel om zo zelf te ervaren wat het verschil is tussen goede en slechte akoestiek.

Conclusies

Nadat men in beide ruimtes een overleg had gehad, kwamen we samen met de klant tot de volgende conclusies:

  1.  Onderzoek toont aan dat wanneer de nagalmtijd langer is dan de gestelde eisen (kamer 1), het luisterpanel de akoestiek als onprettig en rumoerig ervaart.
  2. In de ruimte met een korte nagalmtijd (kamer 2), komen de spraakverstaanbaarheid via STI-meting en ALcons methode exact overeen. Het luisterpanel ervaart de spraakverstaanbaarheid in de ruimte dus net zoals via STI-metingen is bepaald.
  3. In de ruimte met de langere nagalmtijd (kamer 1) is de via de ALcons-methode vastgestelde spraakverstaanbaarheid wat slechter dan via de STI-meting. Dit is verklaarbaar doordat het testpanel aangaf dat het aanwezige rumoer (stoel schuiven, bladzijden omslaan, kuchen, etc), het in deze ruimte lastiger maakt om je te concentreren op de woordlijsten. De ALcons-methode neemt dus ook concentratieverlies door akoestische omstandigheden mee en geeft daarom een vollediger beeld.

Een slechte akoestiek ontgaat niemand

Uit dit onderzoek blijkt dat de ALcons-methode met woordlijsten nauwkeuriger aantoont welke invloed akoestiek heeft op de spraakverstaanbaarheid, inclusief effecten van concentratieverlies en vermoeidheid door verhoogd achtergrondrumoer. Het was mooi dat we deze klant de perfecte 'before & after' ervaring konden bieden, doordat we over twee identieke akoestische ruimtes konden beschikken. Zij vonden het zeer nuttig en leerzaam, omdat het abstracte karakter van de termen en eisen aan akoestiek nu letterlijk hoorbaar waren. Daarmee onderstreepten ook zij de noodzaak van een passende akoestiek, in functie van de ruimte.

Voor meer informatie over dit onderzoek en het werk van Victor Peutz kunt u contact opnemen met een van onze AV-Mediatechniek adviseurs.