Bestuurscentrum Rabobank

foto
Bertus de Ruiter

In juni 2011 is in Utrecht het nieuwe gebouw van Rabobank Nederland geopend. Het gebouw is ontworpen door Kraaijvanger Urbis Architecten uit Rotterdam. Het gebouw heeft een omvang van ca. 56.000 m² waarvan 40.000 m² is ondergebracht in een 25 verdiepingen tellende toren ('De Verrekijker') en 16.000 m² in de plint van het gebouw ('De Plaza'). Om de Utrechtenaren niet op de tenen te trappen is het gebouw net ietsje lager dan de kenmerkende Domtoren in de binnenstad.

Glas

In het gebouw is veel glas toegepast. Niet alleen de ca. 20.000 m² gevel van de toren, maar ook binnen het gebouw in wanden van vergaderkamers en “cockpits”. De torengevel is opgebouwd volgens het principe van de tweede huidfaçade. De binnenste pui bestaat uit een zonwerende HR++ beglazing in aluminium kozijnen. De buitenruit bestaat uit een enkele beglazing (2x 10 mm gelamineerde beglazing). In de ruimte tussen de beglazingen (de spouw) is een zonwering aangebracht. De zonwering doet tevens dienst als lichtwering. Voor de afvoer van warmte in de zomer wordt de spouw natuurlijk geventileerd via openingen onder en boven de buitenruit. De buitenruiten hellen iets achterover, waardoor in combinatie met de rondingen van het gebouw tussen elke ruit van ca. 1,3 m breed ook een wigvormige opening ontstaat. Deze opbouw zorgt ervoor dat ondanks de vrijwel volledige glazen gevel er minder dan 10% van de opvallende zonnewarmte wordt doorgelaten. De lichtdoorlatendheid van het pakket bedraagt ongeveer 45%.

Uitgebreid onderzoek

Interessant aan dit project is dat bijna alle disciplines die we in huis hebben aan bod zijn geweest. Van bezonnings- en windklimaatonderzoeken tot klimaatkamermetingen en regendichtheidstesten. Vanwege een bestemmingsplanwijziging is onderzoek gedaan naar de gevolgen voor de luchtkwaliteit. De toren is zowel met de balans als met het drukmeetsysteem beproefd op dynamische windkrachten voor de draagconstructie in zijn geheel en voor de individuele glazen elementen van de gevel en het mossedum op het dak van de plaza in het bijzonder.

Onderzocht zijn mogelijke kortsluiteffecten tussen de afgeblazen en aangezogen ventilatielucht. Beproevingen in het akoestisch lab zijn verricht aan geluidabsorptie van plafondsystemen en mogelijke geluidproductie van de spleten in de gevelbeglazing. De inpandige NSA's zijn in een doos-in-doos constructie ondergebracht om voldoende geluidisolatie te realiseren. Vrijwel niets in het gebouw is recht, waardoor we onze tanden konden zetten in de akoestiek van de inrichting. Tijdens de bouw zijn trillingen gemonitord en hebben we diverse geluidmetingen verricht.

Windtunnelstudie

Een doorlopende plint met een luifel (gedimensioneerd om windoverlast te voorkomen) vormt de voetafdruk van het gebouw op straatniveau. Een hoog gebouw van 105 m wordt gebouwd op deze voetafdruk. Deze hoogbouw bestaat uit twee torens, die worden gecombineerd met een volledig glazen gevel rond de torens. Verticale tuinen verbinden de toren met de plint.

Door de kromming van de torens aan de zijkanten van het gebouw kan er grote zuigkracht optreden, waardoor onverwachte krachten op de gevel en de onderliggende structuur ontstaan. Peutz heeft een windtunnelstudie uitgevoerd waarbij de lokale winddruk op de gevels evenals de krachten op de belangrijkste dragende structuur van het gebouw zijn gemeten in de windtunnel.

Daarnaast is de gedeelde belasting tussen de binnenste en buitenste ruit van de geventileerde dubbele huidgevel gemeten met een aparte, grote maquette. Het is gebleken dat op de meeste locaties de uitwendige windbelasting op de ruiten aanzienlijk wordt verminderd, maar enkele opvallende uitzonderingen treden op op de cilindrische gevel.

Het Nieuwe Werken

Kenmerkend aan het project is de omarming van Het Nieuwe Werken. Dit werkplekconcept is ontwikkeld in samenwerking met Veldhoen & Company en houdt in dat er geen individuele gesloten kantoorcellen worden gebruikt, maar open kantoren. Alle medewerkers beschikken over een laptop of kunnen die bij de speciale uitgiftebalie lenen. Op de werkplekken zijn beeldschermen en toetsenborden aanwezig waar men de laptop op kan aansluiten. Op elke verdieping in de toren zijn enkele vergaderkamers gemaakt en diverse kleinere kantoorkamers die bedoeld zijn voor concentratiewerk. Deze kleine kantoorkamers liggen niet aan de gevel, waarmee de functie van tijdelijke werkplek wordt benadrukt.

Opdrachtgever
Rabobank Nederland
Stad
Utrecht
Land
Nederland