Het is alweer bijna 2,5 jaar geleden dat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) in werking is getreden. Doel van het PAS was om de impasse in vergunningverlening bij stikstofgevoelige natuurgebieden (Natura 2000-gebieden) te doorbreken. Met de invoering van het PAS is een vrijstelling van vergunningplicht geïntroduceerd in combinatie met een meldingsplicht. Na een veelbelovende start lijkt er na ruim 2 jaar toch weer sprake van een impasse bij een aantal PAS-gebieden en dreigt er zelfs weer een algehele impasse. Ruimtelijke plannen of projecten met stikstofemissies vanwege bijvoorbeeld stookinstallaties of verbrandingsmotoren kunnen hierdoor worden belemmerd.
Verlaagde grenswaarde
Per 28 september 2017 geldt voor maar liefst 62 van de 118 PAS-gebieden een verlaagde grenswaarde voor vergunningplicht van 0,05 mol N/ha/jaar (in plaats van 1 mol N/ha/jaar). Voor deze gebieden kunnen momenteel dus geen meldingen meer worden gedaan. Bij een toename van de stikstofdepositie > 0,05 mol N/ha/jaar in deze gebieden dient een Wnb-vergunning te worden aangevraagd. Zoals hier wordt toegelicht kan het raadzaam zijn om de aanvraag Wnb-vergunning voorafgaand aan een aanvraag omgevingsvergunning in te dienen.
Ontwikkelingsruimte benut
In 19 van de 118 PAS-gebieden is momenteel de ontwikkelingsruimte op enkele hectares volledig benut. Voor deze gebieden worden in ieder geval tot 1 juli 2018 geen vergunningen meer verleend waarbij een beroep wordt gedaan op ontwikkelingsruimte. Voor 14 van deze 19 gebieden geldt tevens de verlaagde grenswaarde, zodat ook geen meldingen mogelijk zijn. Een oprichting of uitbreiding van een bedrijf nabij één van deze gebieden kan hierdoor mogelijk worden belemmerd.
Toevoeging leefgebieden van soorten
Medio 2017 heeft de vergunningverlening in het kader van de Wet natuurbescherming reeds enkele maanden stilgelegen in verband met een uitgebreide herziening van het PAS. Bij deze herziening van 1 september 2017 zijn tevens leefgebieden van soorten opgenomen in het rekeninstrument AERIUS. Het gevolg hiervan was dat aanvragen die al in een eerder stadium waren ingediend, ineens niet meer vergunbaar bleken.
Juridische houdbaarheid
In een groot aantal procedures bij de Afdeling Bestuurrechtspraak van de Raad van State hebben bezwaarmakers aangevoerd dat het PAS in strijd is met de Europese Habitatrichtlijn. Op 17 mei 2017 heeft de Raad van State prejudiciële vragen gesteld aan het Hof van Justitie in Luxemburg over het PAS. De Afdeling bestuursrechtspraak wil van het Hof van Justitie weten of het PAS in overeenstemming is met de Europese Habitatrichtlijn en dus juridisch houdbaar is. Een uitspraak hierover wordt pas in de 2e helft van 2018 verwacht. De gang naar het Europees hof betekent voorlopig echter onzekerheid over de PAS.
Heeft u nog vragen over dit onderwerp of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met j.harbers [at] peutz.nl (Jasper Harbers) of k.vandernat [at] peutz.nl (Koen van der Nat).