Voor mensen die minder goed tot slechthorend zijn, bestaan er diverse hulpmiddelen op de markt. Het meest bekend is het gehoorapparaat dat in het oor gedragen wordt. Dat is echter in grotere ruimtes vaak niet effectief, de afstanden tot de bron, (sprekers of orkest) worden te groot en hierdoor wordt de signaal/ruis verhouding teveel aangetast. Ook de weergave via (meerdere) luidsprekers die zich op afstand van de slechthorende bevinden, resulteert in een verminderde direct/galmverhouding, waarmee de verstaanbaarheid afneemt. Een slechthorende heeft dus belang bij een signaaloverdracht met minimale verstoring of vervorming van het bronsignaal.
T-stand gehoorapparaat
Door een microfoon dichtbij de bron te plaatsen, wordt het directe geluid van een bron opgenomen en kan vervolgens direct aan slechthorenden voorzieningen worden aangeboden. Dat kan via infrarood stralers of RF zenders waarbij losse ontvangers uitgegeven worden aan de gebruikers, maar het kan ook via een ringleiding. Iemand met een gehoorapparaat (met T stand) heeft de ontvanger namelijk al bij zich. Via een ringleidingversterker wordt het opgenomen microfoonsignaal direct verbonden met kabeltracés in de vloer of boven het plafond. Hierdoor wordt een elektromagnetisch veld opgewekt. Door een gehoorapparaat op de zogenaamde T-stand te zetten kan het elektromagnetische ringleidingsignaal ontvangen worden. Daarmee wordt het opgenomen bronsignaal bij de microfoon, zonder signaalverstoring, naar het oor van de slechthorenden getransporteerd. Ringleidingen zijn gebruiksvriendelijk voor de aanbieder, er is namelijk geen uitgifte of inname van apparaten, (batterijen, onderhoudsgevoeligheid en hygiëne) nodig en de gebruiker benut het eigen hoortoestel, " het ultieme byod". Slechthorenden worden geattendeerd op de aanwezigheid van de ringleiding via een bordje bij de ingang van een publiek gebouw.
Meerdere (standaard) ringleidingen in één gebouw zullen elkaar storen
De aanwezigheid van metalen elementen in vloer en plafond kan de gelijkmatigheid en signaalsterkte van ringleidingsignalen nadelig beïnvloeden, maar een elektromagnetisch veld wordt nauwelijks afgeschermd door wand en vloerconstructies. In bepaalde gevallen is het echter wenselijk of zelfs noodzakelijk om de veldsterkte buiten de ruimte te beperken. Bijvoorbeeld in ruimtes waar privé- of geheime zaken worden besproken, dient de spraakinformatie binnen de ruimte-contouren te blijven en daarbuiten niet afluisterbaar te zijn. Een eenvoudige oplossing is het uitschakelen van de ringleiding, maar op dat moment ontstaat er weer een tekortkoming voor de aanwezige slechthorenden. Voor deze situaties is de zogenaamde low spill ringleiding het meest geschikt, die ook de nadelige invloed van metalen elementen in vloer en plafond minimaliseert. Het onderscheid tussen een standaard ringleiding-ontwerp en een low spill orthogonaal ringleiding-ontwerp is de grootte van de lussen. Bij een standaard ringleiding (met grote lussen rondom luisteraars) kan de afluisterbare verticale veldsterkte meer dan 3 verdiepingen bestrijken en is het signaal ook eenvoudig afluisterbaar in naastgelegen ruimten op dezelfde verdieping, zie onderstaande impressies.
Berekening veldsterkte standaard lus, in zwart aangegeven (links =horizontaal; rechts =verticaal)
Low spill ringleidingen
Peutz heeft een tool ontwikkeld waarmee low spill orthogonale ringleidingen worden ontworpen om zowel horizontale als verticale overspraak te minimaliseren. De uiteindelijk resulterende veldsterkte in naastgelegen en boven/ondergelegen ruimten wordt hiermee zichtbaar gemaakt. Voor zeer kritische ruimten (bijvoorbeeld cellenblokken en defensieruimten) worden soms compensatielussen ontworpen om zelfs de meest lage overspraakniveaus nog te maskeren en afluisterbaarheid uit te sluiten.
Berekening veldsterkte low-spill orthogonale lus ontwerp (links =horizontaal; rechts =verticaal)
Rechtzalen, gemeente- en provinciehuizen en ministeries
De tool is door de afdeling AV-Mediatechniek speciaal ontwikkeld voor rechtszalen, gemeente- en provinciehuizen en ministeries, waarbij hoge eisen gesteld worden om afluisterbaarheid via ringleiding signalen te minimaliseren De tool bleek ook nuttig bij het ontwerp van ringleidingen voor de Duitse Staats Opera in Berlijn, waar 3 balkons boven de zaal gelegen zijn die elk, van een goed ringleidingsignaal voorzien dienen te zijn. Neem voor meer informatie contact op met een van onze adviseurs AV-Mediatechniek.