In de zomer van 2015 is de renovatie van het gebouw 'De Holland' in Dordrecht afgerond en opgeleverd. De renovatie betreft de transformatie van (oorspronkelijk) een verzekeringsgebouw naar het Nationaal Onderwijsmuseum. De Holland betreft een gemeentelijk monument naar een ontwerp door Sybold van Ravesteijn.
Daglicht
In een museale omgeving speelt daglichttoetreding een niet te onderschatten rol aangezien daglicht grote invloed heeft op de sfeer en beleving van een ruimte. Daglichttoetreding heeft bovendien een relatie met de duurzaamheid van het gebouw, doordat hierdoor in het gebruik van elektrische verlichting en daarmee energieverbruik significant kan worden teruggebracht. In het oorspronkelijke ontwerp van Van Ravesteijn was veel aandacht voor daglichttoetreding. Dit getuige de daklichten (prismaglazen stenen), de ronde tuimelramen in het souterrain, de hoge bovenlichten van de begane grond en de fraaie raampartijen in de Commissarissenkamer. Onze advisering richtte zich met name op hoe de oorspronkelijke elementen zo goed mogelijk terug gebracht kunnen worden, uitgaande van een hedendaagse bouwkwaliteit, en met inachtneming van de duurzaamheidsambities. Door de kleurstelling en afwerkingen ogen de ruimten in het gebouw overzichtelijk en zijn de tentoongestelde stukken goed te bezichtigen. In deze binnenafwerkingen zijn ook de nodige akoestische en bouwfysische voorzieningen opgenomen.
Duurzaamheid en energieverbruik
Binnen het renovatieplan speelt duurzaamheid een voorname rol. Deze duurzaamheid werd getoetst aan de hand van het rekenprogramma GPR-gebouw waarvoor de berekeningen en adviezen door Peutz zijn opgesteld.
Wat betreft het in de hand houden van het energieverbruik is de gebouwschil voorzien van een na-isolatie. In verband met de monumentale status van de buitengevel is deze thermische isolatie middels voorzetwanden aan de binnenzijde voorzien en zijn de ramen voorzien van een thermisch isolerende voorzetbeglazing.
Bijzondere aandacht ging ook uit naar het beperken van de warmtetoetreding in de ovaalvormige commissarissenkamer op de 1e verdieping welke is voorzien van veel glas. Met betrekking tot deze ruimte is het dak aan de buitenzijde voorzien van een goede thermische isolatie en is de bestaande beglazing vervangen door thermische isolerend renovatieglas (in verband met het gewenste behoud van de bestaande stalen kozijnen) en is buitenzonwering aangebracht. Aanvullend zijn speciale installatietechische maatregelen getroffen afgestemd op de comforteisen voor zowel de zomer- alsook wintersituatie.
Akoestisch comfort
Naast een goede sfeer en juist lichtbeleving is een museale omgeving ook het akoestisch comfort een belangrijke aandachtspunt. In het gebouw staan veel ruimten in open verbinding met elkaar. Zo zijn ook het souterrain en de begane grond met elkaar verbonden middels een vide. Dit vraagt om bijzonder ruimte-akoestische maatregelen om geluidoverlast tussen beide bouwlagen te voorkomen. Hiertoe zijn de plafonds uitgevoerd met een speciaal plafondsysteem opgebouwd uit geperste mineraalwolplaten welke zijn voorzien van een akoestisch open spuitwerk waardoor een naadloos afwerking is verkregen, hetgeen de ruimtelijkheid binnen het gebouw ten goede komt.
Brandveiligheid
De gewenste openheid vraagt ook bijzondere aandacht voor de brandveiligheidsaspecten. Aangezien in het gebouw ook groepen schoolkinderen aanwezig kunnen zijn dient het brandveiligheidsconcept zodanig te zijn opgezet dat deze groepen maar ook andere bezoekers tijdig en veilig naar buiten kunnen vluchten. Hiertoe is in samenspraak met de architect en met instemming van de brandweer een integraal brandveiligheidsplan opgesteld waarbij zoveel mogelijk een verticale compartimentering als uitgangspunt is gehanteerd en waarbinnen veiligheid, functionaliteit en de gewenste openheid van het gebouw zijn gewaarborgd.
Foto's: Joep Jacobs