Theater en kunstencentrum De Kom

Theater en kunstencentrum “De Kom” bevindt zich in het stadshart van Nieuwegein. Het theater omvat onder andere een grote zaal met 650 stoelen, en een vlakke vloerzaal met uitschuifbare tribune voor een 200-koppig publiek. Bovenop de zalen omsluiten muziek- en danslokalen de toneeltoren. De verticale ontsluiting middels fraai vormgegeven publieksruimten verbindt de centrale ontvangstruimte op de begane grond met de foyerruimte rond en tussen de zalen en het hoger gelegen kunstencentrum.

Het stapelen van de functies was een stedenbouwkundige randvoorwaarde voor het ontwerp. Onder en naast het theater bevindt zich een parkeergarage, waarmee het stadshart vrijwel autovrij is. Alleen de vrachtwagens voor het laden en lossen rijden over het plein naar het interne loading dock, waar de vrachtwagens worden opgetild naar het niveau van de grote en de kleine zaal.

De Kom huisvest naast het theater de muziek- en dansschool en cursusruimten voor beeldende kunsten. Er is geen toegankelijkheidsscheiding aanwezig tussen de publieke theaterfuncties en de semi-publieke lesruimten. Alleen de kantoren en backstageruimten zijn afgeschermd van de publieke stromen in het gebouw.

Bijdrage van Peutz

Een enorme geluidisolerende vloerconstructie met vrije overspanning over de grote zaal en zwevende vloeren in het kunstencentrum vormen de basis voor de onderlinge geluidisolatie. Deze constructie werkt zich door in een enorme stalen vakwerkligger die op de bovenste verdieping het gebouw doorkruist. De grote zaal kon volstaan met een enkelvoudige schil, de kleine zaal en alle muziekruimten zijn uitgevoerd als (deels semi-) doos-in-doosconstructie. De hoge eisen aan de interne geluidisolatie zorgen tevens voor een voldoende geluidisolatie naar de omgeving.

De Kom ligt direct boven de parkeergarage. Omdat de parkeergarage alleen voor personenauto's toegankelijk is, kan dit prima gerealiseerd worden met een enkelvoudige (massieve) betonvloer van voldoende dikte.

Veel zorg is besteedt aan de opbouw van de deels (dubbele glazen) gevel om overmatige opwarming in de spouw tegen te gaan, maar tegelijkertijd vervuiling te minimaliseren. Hierbij is gezocht naar een optimale balans van natuurlijke ventilatie, materiaalkeuze en doorlaat. Door het toepassen van een zeefdruk, met een print van theatergordijn, wordt de warmtebelasting door de zon op natuurlijke wijze gereduceerd.

De zaalakoestische randvoorwaarden zijn door architect en theateradviseur aangegrepen als leidraad voor het ontwerp en het integreren van de techniek. Het beweegbare plafond van de grote zaal realiseert een variabele akoestiek waarmee de nagalmtijd voor voorstellingen van niet versterkte muziek verlengd kan worden. Hier is voor gekozen omdat vanuit het kunstencentrum veel ensembles voor niet-versterkte muziek geïnitieerd worden. Maar het plafond realiseert niet alleen een variabele akoestiek. Voor aanvang van een voorstelling neemt het plafond in gesloten stand alle theatertechniek uit het zicht. Pas na het dimmen van het zaallicht worden de beweegbare elementen, die visueel volledig geïntegreerd zijn, naar hun functionele stand gebracht. De illusie van het theater in optima forma.
Al vanaf schetsontwerp is er rekening gehouden met het integreren van de geluidisolerende voorzieningen zodat deze ofwel onzichtbaar, ofwel indrukwekkend aanwezig zijn.

Opdrachtgever
Projectbureau Gemeente Nieuwegein
Stad
Nieuwegein
Land
Nederland